تهران - تحریریه - اقدام به سردار سلیمانی از جانب آمریکا، نه تنها بدعتی خطرناک و بی‌سابقه بود، بلکه به مثابه نقض ماده ۸ اساسنامه دیوان بین المللی کیفری مبنی بر عدم تجاوز به حاکمیت و تمامیت کشورهاتلقی می‌شود.

دولت آمریکا در سنت تاریخی خود، علی رغم همه ادعاهای حقوق بشری که دارد، یکی از اصلی ترین ناقضان حقوق بشر و حقوق بین الملل عمومی است. از جمله موارد نقض حقوق بشر و حقوق موضوعه بین الملل عمومی که توسط آمریکا پس از جنگ جهانی دوم صورت پذیرفت و در طی آن انسان های زیادی را قربانی کرد، جنگ ویتنام بود. در موارد متعدد دیگری آمریکا در دهه ۱۹۷۰ اقدام به کودتا در کشورهای آمریکای لاتین کرده و رژیم های دیکتاتوری در این کشورها مستقر می کرد که منجر به قتل و ناپدید شدن هزاران نفر از شهروندان آنها در طی این سال ها گردید.

همچنین در سال ۱۳۶۷ آمریکا در اقدامی دهشت بار و خلاف بسیاری از قواعد حقوق بین الملل عمومی و حقوق بشر، هواپیمای مسافربری جمهوری اسلامی ایران را ساقط کرده و ۲۹۰ نفر سرنشین بیگناه آن را قربانی کرد. آمریکا بعدها با تاسیس زندان ابوغریب و گوانتانامو شکل جدیدی به رفتارهای نقض حقوق بشری خود داده و روش های تازه از تجاوز به حقوق انسان ها را ابداع کرد.

اما این همه ماجرا نیست. چراکه از زمان به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا، رفتارهای ضد حقوق بشری این کشور تشدید شده است. از جمله آشکارترین این رفتارها، اقدام به ترور هدفمند سردار حاج قاسم سلیمانی است. این اقدام جنایت بار نقض بسیاری از اصول مصرح حقوق بشر و حقوق بین الملل عمومی است که در ادامه به آنها اشاره می شود.

لازم به ذکر است که سردار سلیمانی حامل یک پیام دیپلماتیک از جانب مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران بوده و با گذرنامه سیاسی به عراق مسافرت کرد و این موضوع مورد تایید دولت های عراق و ایران قرار گرفت. در واقع سردار سلیمانی در مقام دیپلمات رسمی یک کشور خارجی، به بغداد مسافرت کرده و مهمان رسمی دولت عراق بوده و از پیش بابت این مسافرت ایشان به بغداد، هماهنگی های لازم با دولت این کشور به عمل آمده بود.

بنابراین اقدام به ترور ایشان از جانب آمریکا، نه تنها بدعتی خطرناک و بی سابقه بود، بلکه به مثابه نقض ماده ۸ اساسنامه دیوان بین المللی کیفری مبنی بر عدم تجاوز به حاکمیت و تمامیت کشورهاتلقی می­شود. به بیان دیگر در اینجا آمریکا هم به حاکمیت دولت عراق به عنوان کشور ثالث و میزبان سردار سلیمانی و هم به حاکمیت جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور متبوع ایشان تجاوز نمود.

همچنین این ترور به مثابه نقض قطعنامه ۳۳۱۴ مجمع عمومی سازمان ملل در خصوص شناسایی مصادیق تجاوز و جنایت و نقض ماده ۴ بند۲ منشور ملل متحد در خصوص منع توسل به زور است که یک قاعده آمره بین المللی می باشد. همچنین این اقدام نقض ماده ۴ و ۶ اعلامیه جهانی حقوق بشر مبنی بر برخوردار بودن هر انسانی از حق ذاتی حیات و ممنوعیت سلب این حق از انسان ها است.

از سوی دیگر بر اساس کنوانسیون شیکاگو، پرواز هواپیمای بدون سرنشین در آسمان سایر کشورها ممنوع است. نکته دیگر این است که در سال ۲۰۱۳ گزارشگر سازمان ملل استفاده از هواپیمای بدون سرنشین را برای انجام ترور هدفمند به منزله کشتار خودسرانه قلمداد نمود.

در آخرین تحولی که در زمینه بررسی ابعاد حقوقی ترور حاج قاسم سلیمانی اتفاق افتاد، خانوم اگنس کلامارد گزارش ترور خودسرانه شهید سلیمانی را به شورای حقوق بشر سازمان ملل ارائه کرد. خانوم کلامارد ترور شهید سلیمانی را خلاف قوانین بین­المللی و منشور ملل متحد قلمداد نمود. به همین منظور در جلسه شورای حقوق سازمان ملل که اخیرا برگزار شد، خانوم کلامارد اعلام کرد: ایالات متحده آمریکا نتوانسته است اسناد و شواهدی محکم درباره ضرورت حمله به کاروان حامل سردار سلیمانی ارائه کند. او همچنین نتیجه گرفت که ترور فرمانده نیروی قدس سپاه  اقدامی خودسرانه، غیرقانونی و نقض حقوق بشر بوده است.

لازم به ذکر است گزارش خانوم کلامارد با حمایت اکثریت اعضای شورا همراه بود. تا جایی که حتی کشورهایی مانند انگلستان، استرالیا و فرانسه به طور تلویحی از اقدام آمریکا در ترور ناجوانمردانه حاج قاسم سلیمانی انتقاد کردند.

در مجموع باید به این نکته اشاره کرد که نقض قوانین مصرح و موضوعه حقوق بین الملل عمومی و حقوق بشر تبدیل به عادات رفتاری دولت آمریکا شده است و در این راه نه تنها خود این کشور به طور عامدانه این قوانین را نقض می کند، بلکه از اقدامات نقض حقوق بشری متحدین خود نظیر رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی نیز حمایت می نماید . ترور سردار حاج قاسم سلیمانی اولین اقدام خلاف موازین حقوقی آمریکا نبوده و آخرین آن هم نیست. اما این مدل  از رفتار خلاف قوانین حقوق بین المللی و اقدام علیه یک مقام ارشد و رسمی کشوری دیگر در خاک یک کشور ثالث، تا پیش از این بسیار کم نظیر بوده است. بنابراین در تحلیل پیامد این اقدام جنایت بار باید گفت که این رفتار می­تواند تبدیل به یک رویه غلط و خطرناک در روابط کشورها با یکدیگر شده و عواقب وخیمی را به محیط بین­الملل که پیچیدگی وضعیت حاکم بر آن بیش از هر زمان دیگری است، تحمیل نماید.

لذا دولت آمریکا با اقدامات خلاف قوانین حقوق بشر و حقوق بین­المللی در سطح جهانی، مشروعیت خود را از دست داده و این موضوعی است که مردم آمریکا باید در مقابل آن ایستادگی نمایند، تا از فروپاشی هژمونی دولت خود در جامعه بین­المللی جلوگیری نمایند.